Όσοι χρησιμοποιούμε τις μηχανές αναζήτησης στο ίντερνετ, έχουμε αντιληφθεί για κάποιο περίεργο λόγο είναι πάντα ένα βήμα μπροστά από αυτό που ζητάμε. Φυσικά και δεν διαβάζει τη σκέψη μας. Παρόλα αυτά μπορεί από το λήμμα που δώσουμε να αντιληφθεί περισσότερα πράγματα και να επιχειρήσει μια πιο εξελιγμένη αναζήτηση σε σχέση με μια λεξικογραφική αναζήτηση. Η τεχνολογία που έχει αρχίσει και χρησιμοποιείται και στο μέλλον θα κυριαρχήσει στο ίντερνετ, σχετίζεται με τον σημασιολογικό ιστό. Για να γίνει αντιληπτή καλύτερα αυτή η τεχνολογία θα δώσουμε ένα παράδειγμα.
Έστω ότι αναζητώ έναν γιατρό και βάζω ως ανώτερο κόστος τα πενήντα ευρώ. Ένα πληροφοριακό σύστημα θα μπορούσε να καταγράψει την περιοχή που βρίσκομαι και να αναζητήσει έναν κοντινό γιατρό. Παράλληλα θα μπορούσε να αναλύσει τις συγκοινωνίες των δύο περιοχών, τη δική μου και του πιθανού γιατρού και να υπολογίσει το κόστος ή το χρόνο που θα χρειαστώ να πάω στον προορισμό μου. Ίσως επίσης να συνυπολογίσει τα στοιχεία της τροχαίας με την κίνηση των δρόμων και να μου προτείνει την πιο ενδεδειγμένη λύση. Ένα ευφυές σύστημα θα μπορούσε να λάβει όλα αυτά τα στοιχεία και να μου προτείνει έναν γιατρό που χρεώνει μεν εξήντα ευρώ, αλλά το ιατρείο του παρέχει εύκολη πρόσβαση με το μετρό, σε αντίθεση με το γιατρό των πενήντα ευρώ που η πρόσβαση θα μου κόστιζε στο σύνολο περισσότερο σε χρήμα και ενδεχομένως χρόνο.
Αυτή είναι μια νοητική διαδικασία που κάνουν οι άνθρωποι πριν λάβουν μια απόφαση. Να θέσουν τα δεδομένα, να τα αξιολογήσουν συνθετικά και να εξάγουν το αποτέλεσμα. Αυτή ακριβώς τη διαδικασία μας υπόσχεται ο σημασιολογικός ιστός. Κάθε δεδομένο προσδιορίζεται και οργανώνεται σύμφωνα με το εννοιολογικό του περιεχόμενο. Οι διαδικτυακές εφαρμογές μπορούν να μετατρέψουν τα δεδομένα σε γνώση, να την αξιολογήσουν, να απορρίψουν τις ασυνέπειες και να παράγουν εκ νέου γνώση.
Για να γίνει κατανοητό το εννοιολογικό περιεχόμενο θα δούμε ένα άλλο παράδειγμα. Έστω ότι αναζητάω να πιω ένα τσάι. Στην πραγματικότητα ίσως αναρωτηθούμε τσάι ή καφέ; Το τσάι βρίσκεται την κατώτερη εννοιολογική βαθμίδα μιας ιεραρχικής δομής που στο ίδιο επίπεδο περιλαμβάνει τον καφέ, τη σοκολάτα ρόφημα και ενδεχομένως τα αναψυκτικά. Η ανώτερη βαθμίδα είναι τα ροφήματα και αμέσως ανώτερη στην ιεραρχία είναι ποτά που περιλαμβάνουν και τα οινοπνευματώδη. Μια αντίστοιχη μηχανή αναζήτησης όταν του ζητάς τσάι, ανεβαίνει στην ιεραρχική δομή εννοιολογικά και ξανακατεβαίνει στις αντίστοιχες περιπτώσεις. Σε αυτή την πορεία συνδυάζει τις επιλογές με αντίστοιχα δεδομένα και μας παρέχει μια ακριβή πληροφορία, προσαρμοσμένη στις ανάγκες μας.
Το ίντερνετ έχει τη δυνατότητα να λειτουργήσει με αυτό τον τρόπο, αρκεί οι ιστοσελίδες να έχουν προσδιορίσει τα δεδομένα τους σημασιολογικά. Τα οφέλη θα είναι προς όλες τις πλευρές, τόσο προς τους χρήστες, όσο και προς τους οργανισμούς και τις επιχειρήσεις καθώς θα απορρίπτονται οι άχρηστες πληροφορίες και όλοι θα έχουν πρόσβαση σε αυτές που αναζητούν.
Παναγιώτης Πάνος