Ποια η σχέση του ύπνου με το σωματικό βάρος; Ενώ η διάρκεια του ύπνου έχει μειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες, παράλληλα τα ποσοστά της παχυσαρκίας αυξάνονται δραματικά στον δυτικό κόσμο.
Αυτό δεν αποτελεί απλά μια σύμπτωσή στα στατιστικά νούμερα, αλλά μια άμεσα σχετιζόμενη πραγματικότητα. Η διάρκεια και η ποιότητα του ύπνου φαίνεται να συνδέεται στενά με την υπερφαγία και την αύξηση βάρους. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Stanford στην Καλιφόρνια, οπού μελέτησαν την επίδραση του ύπνου στα επίπεδα ορμονών και στο σωματικό βάρος σε 1024 εθελοντές ενήλικες. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι συμμετέχοντες που κοιμόντουσαν λιγότερο από 8 ώρες(4-6 ώρες) είχαν και αυξημένο δείκτη μάζας σώματος. Επίσης η έλλειψη ύπνου βρέθηκε να συνδέεται με αυξημένα επίπεδα γκρελίνης («ορμόνη της πείνας») και μειωμένα επίπεδα λεπτίνης («ορμόνη του κορεσμού»). Αυτές οι διάφορες στις δύο ορμόνες συνδέονται άμεσα με την αύξηση της όρεξης και της μείωσης του κορεσμού, οδηγώντας επακόλουθα με αυτόν τον τρόπο και στην αύξηση του σωματικού βάρους. Στους γρήγορους ρυθμούς των Δυτικών κοινωνιών οπού ο επαρκής ύπνος θεωρείται πολυτέλεια και η τροφή βρίσκεται σε αφθονία, οι αλλαγές σε ρυθμιστικές ορμόνες της πείνας φαίνεται να παίζουν καθοριστικό ρόλο στην αύξηση της παχυσαρκίας. Σύμφωνα με τα ευρήματα ο ύπνος θα πρέπει να κατέχει σημαντική θέση σε μια προσπάθεια απώλειας βάρους . Σίγουρα από μόνος του δεν επαρκεί για να μειώσει το σωματικό βάρος, αλλά στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής μαζί με συστηματική άσκηση συμβάλει σημαντικά στην φυσιολογική ρύθμιση των σημάτων πείνας και κορεσμού.
Για το λόγο αυτό, ο ύπνος δεν θα πρέπει να θεωρείται πολυτέλεια στην καθημερινότητα μας, αλλά βιολογική ανάγκη.
Κάλφας Ιωάννης
Κλινικός Διατροφολόγος, Διαιτολόγος Μ.Sc