Ακόμη ένα καλοκαίρι, ακόμη μία χρονιά διακοπές. Πόσο σοφότεροι είστε όμως συγκριτικά με πέρσι σε ό,τι αφορά την προστασία του δέρματός σας από την έκθεση στον ήλιο; Αν ανήκετε λοιπόν και εσείς σε όσους πιστεύουν ότι το βούτυρο μπορεί να καταπραΰνει γρήγορα το ηλιακό έγκαυμα ή ότι δεν μπορεί να καεί όποιος οδηγεί με κλειστά τζάμια, τότε μάλλον ήρθε η ώρα να διαβάσετε τις παρακάτω…απομυθοποιήσεις από τους επιστήμονες της Ελληνικής Δερματολογικής & Αφροδισιολογικής Εταιρείας (ΕΔΑΕ).
Μύθος 1ος : Μόλις μαυρίσει το δέρμα, είναι προστατευμένο από τον ήλιο
Η αλήθεια: Μόλις μαυρίσει το δέρμα, έχετε την ορατή απόδειξη ότι το δέρμα σας έχει ήδη υποστεί βλάβη από την υπεριώδη ακτινοβολία του ηλίου. Το μαύρισμα οφείλεται στην αυξημένη παραγωγή μελανίνης, την οποία εκκρίνει το δέρμα σε μια απέλπιδα προσπάθεια να προστατευθεί από την υπεριώδη ακτινοβολία (UV) και όταν φθάνουμε στο σημείο να μαυρίζουμε, είναι ήδη αργά. Όσον αφορά στην «προστατευτική δράση» του μαυρισμένου (δηλαδή του καμένου) δέρματος, αυτή ισοδυναμεί με ένα αντηλιακό που έχει SPF ίσο με 4, επομένως είναι μηδαμινή.
Μύθος 2ος: Η ηλιοθεραπεία είναι απαραίτητη για τη βιταμίνη D
Η αλήθεια: Ισπανοί επιστήμονες υπολόγισαν πρόσφατα πόση ώρα πρέπει να καθίσει κανείς κάτω από τον ήλιο, για να συνθέσει το δέρμα του αρκετή βιταμίνη D. Με το 25% του σώματος, λοιπόν, εκτεθειμένο στον ήλιο, τον Απρίλιο θα χρειαζόταν 11 λεπτά και τον Ιούλιο μόλις 7 λεπτά, όπως έγραψαν στο επιστημονικό περιοδικό “Science of the Total Environment”. Και αυτό αφορά έκθεση στον ήλιο το μεσημέρι (μεταξύ 12:30 και 13:30). Άρα, η ηλιοθεραπεία ούτε είναι, ούτε υπήρξε ποτέ απαραίτητη μετά τα πρώτα 7 λεπτά.
Μύθος 3ος: Το αντηλιακό δεν είναι απαραίτητο τις ώρες που δεν καίει ο ήλιος
Η αλήθεια: Είναι εντελώς απαραίτητο, διότι δεν παρουσιάζει διακύμανση όλο το φάσμα της UV στη διάρκεια της ημέρας, αλλά μόνο ορισμένα μήκη κύματος. Έτσι, ναι μεν οι πιθανότητες ηλιακού εγκαύματος είναι αυξημένες το μεσημέρι, επειδή κορυφώνονται τα επίπεδα της UVB, αλλά τα επίπεδα της UVA που προκαλεί φωτογήρανση είναι αυξημένα καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Επιπρόσθετα, τόσο η UVA όσο και η UVB ευθύνονται για την ανάπτυξη δερματικών καρκίνων, άρα χωρίς ηλιοπροστασία κινδυνεύουμε από την ανατολή έως τη δύση του ηλίου.
Μύθος 4ος : Δεν μπορεί να καεί κανείς μέσα από τα τζάμια
Η αλήθεια: Τα τζάμια των οχημάτων, των σπιτιών και των κτηρίων κατά κανόνα δεσμεύουν την UVB που δρα επιφανειακά στο δέρμα και προκαλεί το ηλιακό έγκαυμα, αλλά δεν επηρεάζουν την UVA, η οποία εισδύει βαθιά στο δέρμα. Ακόμα, λοιπόν, κι αν δεν δείτε το δέρμα σας να κοκκινίζει, μπορεί άνετα να υποστεί βλάβη από τον ήλιο.
Μύθος 5ος: Αν πάθεις ηλιακό έγκαυμα, βάλε αμέσως βούτυρο
Η αλήθεια: Όποιος το κάνει αυτό, το μόνο που καταφέρνει είναι να επιδεινώνει το έγκαυμα, διότι «παγιδεύεται» η θερμότητα στο εσωτερικό του δέρματος από το στρώμα του λίπους (το ίδιο συμβαίνει και με τη βαζελίνη, το λάδι και κάθε άλλη λιπαρή ουσία). Η πρώτη επιλογή για την αντιμετώπιση ενός ηλιακού εγκαύματος είναι οι κομπρέσες παγωμένου νερού (να τις αφήνετε στο δέρμα σας για 20 λεπτά τη φορά και να τις βάζετε όσο συχνά χρειάζεστε, συνήθως κάθε 2-3 ώρες και επί όσες μέρες ανακουφίζουν τα συμπτώματά σας). Άλλη καλή επιλογή είναι η οδοντόπαστα (αλλά χωρίς μέντα ή παράγωγα μέντας όπως η μενθόλη, γιατί μπορεί να προκληθεί ερεθισμός του δέρματος) και το άπαχο γιαούρτι, το οποίο απάγει τη θερμότητα (όπως και η οδοντόπαστα), αλλά επιπλέον περιέχει πολύ νερό οπότε δρα και ενυδατικά.
Μαρίνα Σαουλίδου