«Θεσμικό πλαίσιο για τη δημιουργία καθεστώτων Ενισχύσεων Ιδιωτικών Επενδύσεων για την περιφερειακή και οικονομική ανάπτυξη της χώρας». Με δυο λέξεις: Νέος Αναπτυξιακός.
Ο πολύ-αναμενόμενος Νέος Αναπτυξιακός νόμος, αναμένεται πολύ σύντομα να έρθει προς συζήτηση και ψήφιση στη Βουλή, καθώς στις 16 Μάϊου ολοκληρώθηκε η διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης. Αρκεί όμως ένα μόνο νομοσχέδιο να προσελκύσει και να προκαλέσει επενδύσεις και να συνεισφέρει στην ανάπτυξη, όταν το γενικότερο πολιτικο-οικονομικό περιβάλλον παραμένει ασταθές; Ας δούμε τα βασικότερα σημεία και μετά την ψήφιση θα επανέλθουμε με τα τελικά κείμενα.
Σκοπός
Σκοπός του προτεινόμενου νόμου είναι η προώθηση της ισόρροπης ανάπτυξης με σεβασμό στους περιβαλλοντικούς πόρους, η τεχνολογική αναβάθμιση, η διαμόρφωση μιας νέας εξωστρεφούς εθνικής ταυτότητας (branding), η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας σε τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας και έντασης γνώσης, η μετακίνηση στην αλυσίδα παραγωγής της αξίας για την παραγωγή πιο σύνθετων προϊόντων, η προσφορά καλύτερων υπηρεσιών και εν τέλει η εξασφάλιση καλύτερης θέσης της χώρας στο Διεθνή Καταμερισμό Εργασίας. Οι στόχοι αυτοί θα επιτυγχάνονται με τις παρεχόμενες ενισχύσεις του νόμου αυτού, μέσω των ειδικών καθεστώτων που προβλέπονται στο Ειδικό Μέρος του και ειδικότερα με:
- την εξωστρέφεια και την καινοτομικότητα,
- τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας,
- την αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας με έμφαση στην απασχόληση εκπαιδευμένου ανθρώπινου δυναμικού, προκειμένου να αναστραφεί το ρεύμα φυγής νέων επιστημόνων,
- την υψηλή προστιθέμενη αξία,
- τη βελτίωση του τεχνολογικού επιπέδου και της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων,
- την έξυπνη εξειδίκευση,
- την ανάπτυξη δικτύων, συνεργειών, συνεταιριστικών πρωτοβουλιών και εν γένει τη στήριξη της κοινωνικής οικονομίας,
- την ενθάρρυνση συγχωνεύσεων,
- τομές και παρεμβάσεις αναπτυξιακού χαρακτήρα για την ενίσχυση της υγιούς και στοχευμένης επιχειρηματικότητας με ειδική έμφαση στη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα,
- την επανεκβιομηχάνιση της χώρας,
- τη μείωση (βελτίωση) του οικολογικού αποτυπώματος.
Όροι και προϋποθέσεις υπαγωγής
- Συμμετοχή φορέα στο κόστος του επενδυτικού σχεδίου
Η συμμετοχή του φορέα στο κόστος του επενδυτικού σχεδίου δύναται να γίνει είτε μέσω ιδίων κεφαλαίων είτε με εξωτερική χρηματοδότηση, με την προϋπόθεση ότι το είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) του συνολικού επενδυτικού κόστους δεν περιέχει καμία κρατική ενίσχυση, στήριξη ή παροχή. Εφόσον στο χρηματοδοτικό σχήμα του επενδυτικού σχεδίου προβλέπεται χρήση ιδίων κεφαλαίων ή εξωτερικής χρηματοδότησης, το ποσοστό αυτών που εγκρίνεται με την απόφαση υπαγωγής, δεν μπορεί να μειωθεί κατά την υλοποίησή του.
Η συμμετοχή του φορέα στο κόστος του επενδυτικού σχεδίου μπορεί να καλύπτεται με τους ακόλουθους τρόπους:
α. με αύξηση του μετοχικού ή εταιρικού κεφαλαίου από νέες εισφορές σε μετρητά,
β. με αύξηση του μετοχικού ή εταιρικού κεφαλαίου με κεφαλαιοποίηση αποθεματικών και με την προϋπόθεση της επαρκούς ρευστότητας της επιχείρησης, μετά την αφαίρεση του ποσού των διαθεσίμων της, που πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη της συμμετοχής του φορέα,
γ. με την ανάλωση υφιστάμενων αποθεματικών, τα οποία στην περίπτωση αυτή δεσμεύονται σε ειδικό λογαριασμό και δεν μπορούν να διανεμηθούν πριν την παρέλευση πέντε ετών ή τριών ετών, προκειμένου για ΜΜΕ, από την ολοκλήρωση του επενδυτικού σχεδίου και την έναρξη της παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης. Το προηγούμενο εδάφιο εφαρμόζεται υπό την προϋπόθεση ότι κατά την αξιολόγηση του επενδυτικού σχεδίου διαπιστώνεται η επάρκεια της ρευστότητας της επιχείρησης, μετά την αφαίρεση του ποσού των διαθεσίμων της, που πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη της συμμετοχής του φορέα,
δ. με τραπεζικό δάνειο ή δάνειο από άλλους χρηματοδοτικούς οργανισμούς ή ομολογιακό δάνειο εκδιδόμενο με δημόσια ή μη εγγραφή, τριετούς τουλάχιστον διάρκειας, αποκλειόμενης της μορφής του αλληλόχρεου λογαριασμού. Σύμφωνα με ρητή πρόβλεψη της σχετικής δανειακής σύμβασης, το ως άνω δάνειο συνάπτεται αποκλειστικά για την πραγματοποίηση του επενδυτικού σχεδίου.
- Ελάχιστο ύψος επενδυτικών σχεδίων
Το ελάχιστο ύψος της επένδυσης για την υπαγωγή επενδυτικών σχεδίων στα καθεστώτα ενισχύσεων του παρόντος νόμου ορίζεται με βάση το μέγεθος του φορέα, ήτοι:
α. για μεγάλες επιχειρήσεις, στο ποσό των 500.000€
β. για μεσαίες επιχειρήσεις, συνεταιρισμούς και για σχηματισμούς συνέργειας και δικτύωσης (συστάδες-clusters), στο ποσό των 250.000€
γ. για πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, στο ποσό των 150.000€
δ. για τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.) του N. 4019/2011, στο ποσό των 100.000€
- Περιεχόμενο επενδυτικού σχεδίου
Τα επενδυτικά σχέδια, που υπάγονται στα καθεστώτα ενισχύσεων του παρόντος νόμου, θα πρέπει να έχουν τον χαρακτήρα αρχικής επένδυσης και συγκεκριμένα να πληρούν μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α. δημιουργία νέας μονάδας,
β. επέκταση της δυναμικότητας υφιστάμενης μονάδας,
γ. διαφοροποίηση της παραγωγής μιας μονάδας σε προϊόντα ή υπηρεσίες που δεν έχουν παραχθεί ποτέ σε αυτήν, με τον όρο ότι οι επιλέξιμες δαπάνες υπερβαίνουν τουλάχιστον κατά 200% τη λογιστική αξία των στοιχείων ενεργητικού που χρησιμοποιούνται εκ νέου, όπως έχει καταγραφεί στο οικονομικό έτος που προηγείται της έναρξης των εργασιών του επενδυτικού σχεδίου, ή
δ. θεμελιώδη αλλαγή του συνόλου της παραγωγικής διαδικασίας υφιστάμενης μονάδας, με τον όρο ότι οι επιλέξιμες δαπάνες υπερβαίνουν τις αποσβέσεις των
στοιχείων ενεργητικού που συνδέονται με τη δραστηριότητα, η οποία πρόκειται να εκσυγχρονιστεί, κατά τη διάρκεια των τριών προηγούμενων οικονομικών ετών,
ε. απόκτηση του συνόλου στοιχείων ενεργητικού, που ανήκουν σε επιχειρηματική εγκατάσταση που έχει κλείσει και η οποία αγοράζεται από επενδυτή που δεν σχετίζεται με τον πωλητή και αποκλείει την απλή εξαγορά των μετοχών μιας επιχείρησης.
Δικαιούχοι υπαγόμενων επενδυτικών σχεδίων
- Δικαιούχοι των ενισχύσεων των καθεστώτων του παρόντος νόμου είναι οι επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες ή έχουν υποκατάστημα στην ελληνική επικράτεια κατά τη χρονική στιγμή έναρξης εργασιών του επενδυτικού σχεδίου και έχουν μία από τις ακόλουθες μορφές:
α. ατομική επιχείρηση,
β. εμπορική εταιρεία,
γ. συνεταιρισμός,
δ. Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν. Σ.Επ.) του Ν. 4019/2011, Ομάδες
Παραγωγών (ΟΠ), Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ) του Ν. 4015/2011,
ε. υπό ίδρυση ή υπό συγχώνευση εταιρείες, με την υποχρέωση να έχουν συσταθεί ή
συγχωνευθεί πριν την έναρξη εργασιών του επενδυτικού σχεδίου,
στ. επιχειρήσεις που λειτουργούν με την μορφή κοινοπραξίας με την προϋπόθεση
καταχώρισής τους στο ΓΕΜΗ.
- Οι επιχειρήσεις, των οποίων το ύψος των επενδυτικών σχεδίων υπερβαίνει τις πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) ευρώ και υπάγονται στα καθεστώτα ενίσχυσης του παρόντος νόμου, υποχρεούνται να λάβουν τη νομική μορφή εμπορικής εταιρείας ή συνεταιρισμού.
Ειδικές κατηγορίες ενισχύσεων,
α. εξωστρεφείς: μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες αύξησαν την εξωστρέφειά τους, δηλαδή το λόγο αξίας των εξαγωγών τους προς τον κύκλο εργασιών τους, σε ποσοστό τουλάχιστον 10% κατά μέσο όρο την τελευταία τριετία πριν την αίτηση υπαγωγής του επενδυτικού σχεδίου,
β. καινοτόμες: μικρομεσαίες επιχειρήσεις, των οποίων οι δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης έχουν υπερβεί το 10% του συνόλου των λειτουργικών τους δαπανών, για ένα τουλάχιστον έτος από τα τρία τελευταία πριν την υποβολή της αίτησης υπαγωγής στις διατάξεις του παρόντος,
γ. επιχειρήσεις που προχωρούν σε διαδικασία συγχώνευσης: ανεξάρτητες
μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες, μετά την ημερομηνία δημοσίευσης του παρόντος νόμου προχωρούν σε διαδικασία συγχώνευσης. Προκειμένου να δύνανται να ενισχυθούν, οι ως άνω επιχειρήσεις κατά τις διατάξεις του παρόντος πρέπει η συγχώνευση να έχει γίνει είτε με απορρόφηση είτε με δημιουργία νέας εταιρείας. Η εξαγορά αποκλείεται
δ. επιχειρήσεις οι οποίες παρουσιάζουν αύξηση της απασχόλησής τους: μικρομεσαίες επιχειρήσεις που αύξησαν την απασχόλησή τους (με βάση τις Ετήσιες Μονάδες Εργασίας) σε ποσοστό τουλάχιστον 10% την τελευταία τριετία πριν την αίτηση υπαγωγής του επενδυτικού σχεδίου στις διατάξεις του παρόντος νόμου,
ε. συνεταιρισμούς, Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.) του Ν. 4019/2011, καθώς και Ομάδες Παραγωγών (ΟΠ) και Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ) του Ν. 4015/2011,
στ. επιχειρήσεις οι οποίες δραστηριοποιούνται σε κλάδους τεχνολογίας, πληροφορικής, επικοινωνίας (Τ.Π.Ε.) και αγροδιατροφής,
ζ. επιχειρήσεις οι οποίες επιτυγχάνουν αυξημένη προστιθέμενη αξία, σε σχέση με το μέσο όρο του κλάδου τους,
η. επιχειρήσεις, των οποίων το υπαγόμενο επενδυτικό σχέδιο υλοποιείται σε Βιομηχανικές και Επιχειρηματικές Περιοχές (Β.Ε.ΠΕ.), Επιχειρηματικά Πάρκα (Ε.Π.) εξαιρουμένων των Επιχειρηματικών Πάρκων Ενδιάμεσου Βαθμού Οργάνωσης (Ε.Π.Ε.Β.Ο.), Τεχνολογικά Πάρκα και Θύλακες Υποδοχής Καινοτόμων Δραστηριοτήτων (ΘΥ.Κ.Τ.) και δεν αφορούν σε εκσυγχρονισμό ή επέκταση υφιστάμενων δομών της ενισχυόμενης επιχείρησης,
θ. επιχειρήσεις των οποίων το επενδυτικό σχέδιο υλοποιείται σε ειδικές περιοχές (ορεινές, παραμεθόριες, νησιωτικές κλπ) οι οποίες θα αναφέρονται στο σχετικό Παράρτημα.
ι. επιχειρήσεις των οποίων το επενδυτικό σχέδιο υλοποιείται σε περιοχές με ιδιαίτερα αυξημένες μεταναστευτικές ροές και ιδίως: Αγαθονήσι, Κάλυμνος, Καστελόριζο, Κως, Λέρος, Λέσβος, Σάμος, Σύμη, Χίος.
4. Τα βασικά εργαλεία χρηματοδότησης θα είναι: Φοροαπαλλαγή, Επιχορήγηση, Επιδότηση Χρηματοδοτικής Μίσθωσης και Επιδότηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης.
Μετά από την ψήφιση, θα επανέλθουμε με τις τελικές αποφάσεις σχετικά με τα υπόλοιπα σημαντικά σημεία του Σχεδίου, όπως οι επιλέξιμες δαπάνες, τα ποσοστά επιδότησης / φοροαπαλλαγής, τις διαδικασίες υποβολής, τα κριτήρια και αξιολόγησης και χρήσιμες λεπτομέρειες προς τους υποψήφιους επενδυτές.