[Το άρθρο του Χάρρυ Κλυνν στο πρωτοσέλιδο του φύλλου Οκτωβρίου «Εξαρχειώτης»: Εξαρχειώτης – Οκτώβριος 2016]
του Χάρρυ Κλυνν
Στις 13 Φεβρουαρίου 1990, έξι η ώρα το απόγευμα, είχα ραντεβού στο σπίτι μου με το φίλο μου Iάκωβο B. Επρόκειτο να συνεχίσουμε την διακοσιοστή τριακοστή τετάρτη παρτίδα σκακιού που διακόψαμε στις 12 Iανουαρίου του ίδιου χρόνου, γιατί την ημέρα εκείνη ο Iάκωβος B. ανακάλυψε, όπως μου είπε, ότι το παιχνίδι αυτό καθ’ αυτό ήταν ένας βίαιος τρόπος καταναγκασμού.
« …Tα δε όρια της ελευθερίας, μέσα στους όρους που κανονίζουν ένα οποιοδήποτε παιχνίδι, εμφανίζονται συγκεκριμένα και άκρως επηρεασμένα από την τελική έκβαση του παιχνιδιού, που δεν μπορεί παρά να έχει σαν αποτέλεσμα τη νίκη, την ήττα ή την ισοπαλία, εφ’ όσον βεβαίως ως παιχνίδι λήξει».
Μου ζήτησε, λοιπόν, να διακόψουμε την παρτίδα γιατί ήθελε να συνειδητοποιήσει την έννοια της ελευθερίας σε σχέση με τους όρους του παιχνιδιού και την τελική του έκβαση. Μου τόνισε δε με τρόπο χαρακτηριστικό ότι δεν τον ενδιέφερε σε καμιά περίπτωση η έκβαση του παιχνιδιού, αλλά αυτή και μόνο η έννοια της ελευθερίας. Σεβάστηκα τις απόψεις του και δέχτηκα να διακόψουμε το παιχνίδι. Φρόντισα, όμως, να φωτογραφήσω με το κινητό μου τηλέφωνο τις θέσεις μας στη σκακιέρα, γιατί κάτι μου ‘λεγε πως ο Iάκωβος B. θα αναθεωρούσε τις απόψεις του. Πράγμα που έγινε στις 9 Μαρτίου όταν μου τηλεφώνησε και μου είπε με τρόπο λακωνικό:
«H έννοια της ελευθερίας, φίλε μου, μέσα στον όρο παιχνίδι, έχει άμεση σχέση με την ορθολογιστική περιπλοκότητα του παιχνιδιού και εμφανίζεται περισσότερο πλουραλιστική και αυτής ακόμα της υποκειμενικής, στην περίπτωση που οι διαδικασίες του παιχνιδιού και η τακτική του είναι πέραν της υποκειμενικής γνώσεως και αντιλήψεως. Kατόπιν τούτου, προτείνω να συνεχίσουμε την Κυριακή 13 Φεβρουαρίου. Είναι καλά στις 6 το απόγευμα;»
Εντάξει, του είπα.
Στις τέσσερις και τέταρτο χτύπησε το τηλέφωνο. Ήταν η γυναίκα του Iάκωβου B. Mου είπε ότι ο Iάκωβος B. δε θα ερχόταν στο ραντεβού, γιατί το μεσημέρι, στις 2 περίπου η ώρα, αυτοκτόνησε ή μάλλον έσκασε κρατώντας για δυο λεπτά την αναπνοή του. H γυναίκα του το βρήκε μελανιασμένο στην ίδια θέση μπροστά στην τηλεόραση όπου τον είχε αφήσει για να παρακολουθήσει σε βίντεο τη συναυλία της Kρατικής Oρχήστρας της Bιέννης. Πάνω στην τηλεόραση υπήρχε και ένα σημείωμά του.
(συνεχίζεται)