του Ευθύμη Κουτσούκη (Mr EX)
Αυτή τη φορά, στο… θρόνο των βασικών συνεντεύξεων δεν κάθεται κάποιος επώνυμος, αλλά μία γυναίκα με όνομα μικρό και θέση μεγάλη στα μέσα μου.
2024 και δύο από τα ξεφτέρια της, όπως μας αποκαλεί, την επισκέφθηκαν στο σπίτι της. Μερικές ημέρες πριν, μετά από χρόνια λήθης, αυτής της λήθης των ενηλίκων, που την ποτίζει το ανούσιο της… ώριμης καθημερινότητας, θυμηθήκαμε να την αναζητήσουμε και λάβαμε μία από τις μεγαλύτερες χαρές της ζωής μας. Αντικρίσαμε την κα Ιωάννα μας, τη δασκάλα μας, από την πρώτη έως και την τετάρτη δημοτικού. Ένα αγόρι κι ένα κορίτσι, μεγάλα πλέον, αλλά πάντα παιδιά, ειδικά στα μάτια της. Την είδαμε, την αγκαλιάσαμε, τη φιλήσαμε και μας ταξίδεψε πάλι εκεί, στην τάξη μας, με την ίδια ακριβώς διαύγεια, οξυδέρκεια, αγάπη. Σα να μην πέρασε μια μέρα.
Πριν πραγματοποιήσω την πιο συγκινησιακά φορτισμένη συνέντευξη μέχρι στιγμής, είχα επισκεφθεί το μικρό ναό της παιδικότητάς μου, εκεί, στην Κωλέττη. Λίγες μόνο στράτες από την πλατεία Εξαρχείων, όπου ανδρώθηκα, σφυρηλατήθηκα, αγρίεψαν τα χαρακτηριστικά μου. Μάλλον δεν θυμίζω πολλά από εκείνο το αθώο παιδί, ωστόσο στα μάτια μου είδε ένα από τα αστέρια της, κι εγώ στα δικά της τον παιδικό μου ουρανό…
Κατ’ εξαίρεση, οι ερωτήσεις είναι στον πληθυντικό, έτσι, γιατί όταν ένας άνθρωπος έχει αγγελική μορφή για εσένα, είναι σα να μιλάς στα θεία της ψυχής σου. Η κουβέντα μας αφιερωμένη στους / στις τότε συμμαθητές / συμμαθήτριές μου. Παιδιά, κάθε ηλικίας, το νου σας, “αγαπάτε αλλήλους”…
Μεταξύ άλλων, μου επισφράγισε τους λόγους για τους οποίους λατρεύω, πέρα από τη δημοσιογραφική μου υπόσταση, την εκπαιδευτική μου ιδιότητα, απέναντι στα δικά μου μικρά και μεγάλα αστέρια.
Απανταχού Εξαρχειώτες και Εξαρχειώτισσες, στην καρδιά και στην ψυχή, πέρα από σύνορα και χάρτες, απολαύστε την κα Ιωάννα μας, ετών 85, το απόρθητο κάστρο της παιδικής μας ύπαρξης, τη μούσα που μας χάρισε τα πιο όμορφα χρώματα, για να φωτίζουμε ακόμη και τις πιο σκοτεινές σελίδες μας, το πάντα ανοιχτό καταφύγιό μας, με ευωδίες ξεγνοιασιάς και παιδικότητας.
-Ποια είναι η πρώτη εικόνα που σας έρχεται στο νου ως δασκάλα;
Η μέρα που ορκίστηκα. Στη θέση του επιθεωρητή ήταν ένας φίλος του πατέρα μου, Ο πατέρας μου, όπως και η μητέρα μου νωρίτερα, είχε πεθάνει, Θυμάμαι ότι έβαλα τα κλάματα…
–Tί λαχταρούσατε να βιώσετε κάθε πρωί που πηγαίνατε στο σχολείο;
Να είναι όλα τα παιδιά στη θέση τους και να μη λείπει κανένα. Να είναι γερά τα παιδάκια μου.
-Ένα παζλ τεσσάρων κυρίαρχων αναμνήσεων, που σας έρχεται συχνά, έντονα στο μυαλό σας.
Το πρώτο κομμάτι, όταν διορίστηκα στα 24 μου, το δεύτερο όταν ήρθα στην Αθήνα σε ένα σχολείο στη Νέα Ιωνία, το τρίτο όταν ήρθα στο πρώτο σχολείο στα Εξάρχεια, στη Μεθώνης, όταν και είχα την κόρη μου στην τάξη, στην οποία φερόμουν πιο αυστηρά από όλα τα παιδιά. Το τελευταίο κομμάτι, όταν ήρθα στο 35ο δημοτικό σχολείο Εξαρχείων, όπου είχα τα ξεφτεράκια μου, εσάς. Αγάπησα όλα τα παιδάκια, αλλά εσείς ήσαστε τα ξεφτέρια μου.
–Mία ρήση, ένα απόφθεγμα ή κάτι δικό σας, που χαρακτηρίζει το επάγγελμα-λειτούργημα της δασκάλας.
Αν δεν αγαπάς τα παιδιά, μη γίνεσαι δάσκαλος.
-Τί μαγικό έχουν τα παιδιά;
Σου μαθαίνουν πράγματα που δεν έχεις φανταστεί. Σου μαθαίνουν την αθωότητα, να συγχωρείς, να μην είσαι μονοκόμματος. Οι δάσκαλοι έχουμε την ευτυχία να γινόμαστε παιδιά μαζί τους.
–Kάτι που σας στενοχώρησε κατά τη διάρκεια της πολυετούς εργασίας σας, κάτι που σας προβληματίζει στη σημερινή πραγματικότητα της εκπαίδευσης.
Τίποτα, είχα άριστη σχέση με όλους τους συναδέλφους. Το μόνο που δεν μου αρέσει, τόσο τότε, όσο και τώρα, είναι τα άσκοπα… πηγαδάκια, εντός κι εκτός σχολείων.
-Πόσο γεμάτη αισθάνεστε ως άνθρωπος; Θα λειτουργούσατε διαφορετικά σε κάποιο χρονικό σημείο του παρελθόντος;
–Δεν θα άλλαζα κάτι, ίσως τα πρώτα χρόνια ήμουν λίγο πιο αυστηρή, αλλά δεν θα λειτουργούσα διαφορετικά.
–Tί θα επιθυμούσατε να μας πείτε, στους παλιούς σας μαθητές, στα δικά σας παιδιά, στο σήμερα;
Θα σας έλεγα να προσέχετε τον εαυτό σας, να αγαπάτε αυτό που κάνετε, να μην είστε αυστηροί με τους άλλους ανθρώπους, να συγχωρείτε το συνάνθρωπό σας, να μην κρατάτε μίσος για κανέναν -το μίσος φθείρει τον καλό άνθρωπο, όταν το κρατά μέσα του- και να είστε αισιόδοξοι.
–Θέλω να σας παίρνω συνέντευξη κάθε μήνα, το ξέρετε;
Όχι βέβαια, αυτή τη δουλειά θα κάνουμε; (γέλια)
-Σας έχει απογοητεύσει κάποιο παιδί, που είχατε ως δασκάλα, στην πορεία της ζωής του;
Δεν έχω απογοητευτεί ποτέ από κάποιο παιδί μου. Δεν έχω μάθει ότι δεν έγινε καλός άνθρωπος ή ότι δεν προόδεψε. Ακόμα κι ένα παιδάκι που είχα αφήσει στην ίδια τάξη, είχε πολύ καλή εξέλιξη, ακόμα κι αν δεν σπούδασε.
-Επισκέπτεστε το δημοτικό μας στην οδό Κωλέττη;
Όχι, μόνο όταν πήγαινε ο εγγονός μου στο σχολείο. Όταν περνάω βέβαια από εκεί, θυμάμαι πολλά.
-Βλέποντάς σας, αισθανόμαστε πάντα παιδιά, Εσάς τί σας γυρνά στην παιδική σας ηλικία;
Εσείς, τα παιδιά. Ήμουν λίγο άτακτο, αλλά καλό παιδάκι. Συχνά, όταν ονειρεύομαι, βλέπω τα παιδιά μου στο καροτσάκι.
-Ποια η ομορφιά των Εξαρχείων, στο παρελθόν και στο παρόν;
Δεν αλλάζω τη γειτονιά μου. Μια ζωντανή, ωραία περιοχή. Οι άνθρωποι εδώ, με κάποιον τρόπο, γνωρίζονται πραγματικά μεταξύ τους. Έχουμε και τη φασαρία μας και την ησυχία μας. Ακόμη και στο εξωτερικό μας θεωρούν μία από τις πιο “cool” και φιλόξενες γειτονιές του κόσμου.
-Ζωή, έρωτας, αγάπη, εξαιρετικά. Μπορείτε να μου συντάξετε μία ή περισσότερες φράσεις με αυτές τις λέξεις;
Αν θέλεις να ζήσεις ΕΞ-αιρετικά (χαμόγελο), να χαίρεσαι τη ζωή, να ερωτεύεσαι, να μην είσαι ανέραστος, να αγαπάς τον κόσμο, τους συνανθρώπους σου. Δεν υπάρχει καλύτερο πράγμα από το να αγαπάς τους συνανθρώπους σου.
-Τί ζωγραφίζει πλέον το μεγαλύτερο χαμόγελο στο πρόσωπο της κας Ιωάννας;
Τα παιδάκια… πάντα τα παιδάκια με κάνουν και γελάω. Αλλά γελάω και εύκολα, με το παραμικρό!
-Ο λόγος που είστε υπερήφανη.
Τα παιδιά μου! Με κάνουν πολύ υπερήφανη, δε με έχουν στενοχωρήσει ποτέ, για τίποτα.
-Αν οι παλιοί μαθητές σας μπορούσαμε, μαζί σας, να γράψουμε ένα σύνθημα, με τα πιο ζωντανά χρώματα, έξω από το σχολείο μας, ποιο θα ήταν αυτό;
Αγαπάτε αλλήλους. Εμένα αυτό είναι το σύνθημα της ζωής μου, το να αγαπάει ο ένας άνθρωπος τον άλλο. Αν υπήρχε αγάπη, δεν θα υπήρχε τίποτα κακό στον κόσμο, για σκέψου το.
-Θα μας αφιερώνατε ένα τραγούδι; Εμείς σίγουρα πολλά…
Τα παιδιά ζωγραφίζουν στον τοίχο δυο καρδιές κι έναν ήλιο στη μέση… Τι, να το τραγουδήσω; (γέλια)
-Μια ευχή σας για το 2024 και το μέλλον γενικότερα προς όλα τα παιδιά, ανεξαρτήτως ηλικίας.
Να προσέχουν, να προσέχουν τις παρέες τους, να αγαπιούνται μεταξύ τους και να ζουν σαν παιδιά, όχι σαν μεγάλοι. Σαν παιδιά!