της Βιργινίας Τσάδαρη (Ειδική Παιδαγωγός)
Η Διαμεσολάβηση, είναι μια συνήθης πρακτική επίλυσης συγκρούσεων, αλλά και αποκατάστασης των σχέσεων, μεταξύ διαφωνούντων μερών- εθνών, νομικών προσώπων, ατόμων. Ιστορικά, η πρακτική της Διαμεσολάβησης χάνεται στα βάθη των αιώνων και των κοινωνιών, ενώ σήμερα, (σύμφωνα με το Υπουργείο Δικαιοσύνης) η διαδικασία, υπάγεται στα πλαίσια της Αποκαταστατικής Δικαιοσύνης.
Στα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα, η Σχολική Διαμεσολάβηση, αποτελεί μια μέθοδο πρόληψης της ενδοσχολικής βίας και των συγκρούσεων μεταξύ μαθητών. Περιλαμβάνει τη Διαμεσολάβηση ομοτίμων, ή συνομηλίκων (peer mediation). Η διαδικασία, αποτελεί μια εναλλακτική πρακτική στο ήδη γνωστό σύστημα επίλυσης συγκρούσεων, απόδοσης ευθυνών, ίσως/και τιμωριών από τους δασκάλους.
Κατά τη διαδικασία, μαθητές μεγαλύτερων τάξεων, μετά την αυτόβουλη συμμετοχή τους, αφού εκπαιδευτούν από τους δασκάλους που ήδη γνωρίζουν τη μέθοδο, διαμεσολαβούν για την επίλυση συγκρούσεων και διαφορών ανάμεσα στους συμμαθητές/τριες τους. Τα εμπλεκόμενα μέρη προσφεύγουν οικειοθελώς στους συνομηλίκους διαμεσολαβητές και ακολουθώντας με τη βοήθειά τους μία συγκεκριμένη και προσυμφωνημενη διαδικασία, ερευνούν τα αίτια της σύγκρουσής τους, συμφωνούν στη λύση της και δεσμεύονται να τηρήσουν την αμοιβαία συμφωνία.
Τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά της μεθόδου της Διαμεσολάβησης είναι η αυτόβουλη συμμετοχή των εμπλεκομένων, η αμεροληψία του διαμεσολαβητή, η αποφυγή σύγκρουσης συμφερόντων κάθε πλευράς, η εχεμύθεια και η προσπάθεια διατήρησης της ποιότητας της διαδικασίας. Ακόμη, η ενεργητική ακρόαση, ο διάλογος και η ανάπτυξη της ενσυναίσθησης, είναι τα χαρακτηριστικά εκείνα στοιχεία της Διαμεσολάβσης που ενδυναμώνουν τους μαθητές και συμβάλλουν στη βελτίωση των διαπροσωπικών σχέσεων, εντός κι εκτός σχολικού περιβάλλοντος.
Τα οφέλη που η διαδικασία προσφέρει, είναι εξίσου σημαντικά, τόσο για τους διαμεσολαβητές, όσο και για τους άμεσα εμπλεκόμενους μαθητές. Η σταδιακή δόμηση σχέσεων συνεργασίας και υποστήριξης μεταξύ των εμπλεκομένων, η ενδυνάμωση των μαθητών με στρατηγικές και δεξιότητες για τη διαχείριση συγκρούσεων εντός κι εκτός σχολείου, η ανάπτυξη αυτογνωσίας, αυτοπεποίθησης και κατανόησης για τα προβλήματα των άλλων, είναι μόνο μερικά από αυτά.
Μέσω της μακροχρόνιας διαδικασίας της εφαρμογής της Διαμεσολάβησης, η μαθησιακή διαδικασία διευκολύνεται και πραγματοποιείται σε ένα ευχάριστο και συνάμα δημιουργικό σχολικό περιβάλλον.