της Βιργινίας Τσάδαρη (Ειδική Παιδαγωγός)
Η διαχείριση των συγκρούσεων στη σχολική τάξη, είναι μια διαδικασία την οποία κάθε εκπαιδευτικός καλείται να αντιμετωπίσει σε καθημερινή βάση.
Μια από τις βασικότερες στρατηγικές, είναι η ένταξη της συμπεριφοριστικής θεωρίας στην προσέγγισή του. Εστιάζοντας στο προσλαμβανόμενο ερέθισμα (stimulus- input) και την αντίδραση του ατόμου (response- output), γίνεται κατανοητό πως οι τυχόν μεταβολές της έκδηλης συμπεριφοράς, αιτιολογούνται.
Η επικοινωνία μεταξύ των μαθητών, είναι μια διαδικασία αμφίδρομη, με τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά της να εντοπίζονται στον αμοιβαίο σεβασμό, τη διάθεση για συζήτηση και την αμοιβαία συμπάθεια. Λαμβάνοντας υπόψη την ποικιλομορφία και τη διαφορετικότητα των απόψεων του συνόλου, σε κάθε σύγκρουση, κρίνεται σκόπιμη η συζήτηση μεταξύ των μελών της ομάδας, η προσπάθεια για επίδειξη ουσιαστικής ενσυναίσθησης και βαθύτερης κατανόησης της αντίθετης πλευράς, με σκοπό την επίτευξη θετικών διαπροσωπικών σχέσεων.
Επιπλέον, χαρακτηριστικά των θετικών διαπροσωπικών σχέσεων είναι, το αμοιβαίο ενδιαφέρον, η έμφαση στις θετικές ενέργειες, παρά στα λάθη, η αποδοχή των αδυναμιών και η υποστήριξη για την απαλοιφή τους, η συνεργασία, η ανταλλαγή ιδεών και η αμοιβαία έκφραση συναισθημάτων, της κάθε πλευράς. Μέσω της ενεργητικής ακρόασης, της συζήτησης, του αλληλοσεβασμού και της συλλογικότητας, προωθείται και επιτυγχάνεται η αποδοχή της διαφορετικότητας. Ακολούθως, με την εφαρμογή των παραπάνω πρακτικών- σε πλαίσιο τάξης- ενισχύεται η ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη και η ψυχική ανθεκτικότητα των μαθητών. Αναγνωρίζοντας την πρόκληση της κοινωνικής πραγματικότητας, ευρύτερα, ως απώτερος στόχος, ορίζεται η αποφυγή της γιγάντωσης των συγκρούσεων και η διαταραχή των σχέσεων των μελών της ομάδας.
Απέναντι στο σύνολο των παιδιών, ο εκπαιδευτικός μπορεί και πρέπει να συμβάλλει στη δημιουργία θετικών διαπροσωπικών σχέσεων, την οργάνωση της τάξης, την ανάπτυξη δεξιοτήτων λεκτικής και μη λεκτικής επικοινωνίας, αλλά και την υποστήριξη που παρέχει στους μαθητές, με φιλική διάθεση και αμέριστη κατανόηση. Η βελτίωση της αποτελεσματικότητας του σχολείου του και των επιδόσεων των μαθητών του, μακροπρόθεσμα, θα είναι η δικαίωση των παραπάνω επιλογών…