Ο Δεκέμβριος εκτός από μήνας των Χριστουγεννιάτικων δέντρων είναι και ο μήνας που ξεκινάει με μια σημαντική Παγκόσμια Ημέρα κατά την οποία κτυπά ο κώδωνας του κινδύνου για την ανθρωπότητα, την Παγκόσμια Ημέρα Εδάφους (5 Δεκεμβρίου).
Φέτος η Ημέρα αυτή είναι αφιερωμένη στο θέμα:«Η φροντίδα του πλανήτη ξεκινάει από το έδαφος».
Απλά… γιατί όλα ξεκινάνε από το έδαφος. Ό,τι πίνουμε και ό,τι τρώμε ξεκινάει από το έδαφος. Από κει παίρνουμε ακόμα την πρώτη ύλη για την βιομηχανία και για να κτίσουμε τα σπίτια μας. Μα τι κάνουμε αλήθεια, για την ζωή και την ποιότητα του εδάφους που θα φέρει ποιότητα ζωής στους ανθρώπους;
Και όταν η πλειονότητα των ανθρώπων ρυπαίνουν και ραντίζουν ποιος ξέρει αλήθεια για τους Μικροοργανισμούς εδάφους που αυξάνουν τα πολύτιμα συστατικά του χώματος και κατόρθωσαν να μειώσουν ακόμα και τα ποσοστά ραδιενέργειας στην Φουκουσίμα;
Αυτά όμως, είναι ψιλά γράμματα και δεν συμφέρουν καθόλου τα τσιφλίκια της φαρμακοβιομηχανίας. Ευτυχώς, υπάρχουν κι εκείνοι που αντιστέκονται γιατί επικοινωνούν καλύτερα με τα φυτά και τα λουλούδια…
Αναλυτικότερα, το θέμα:«Η φροντίδα του πλανήτη ξεκινάει από το έδαφος» καταγράφει την ουσία του Ερευνητικού προγράμματος με τίτλο SOILCARE (www.soilcare-project.eu) που χρηματοδοτείται από την Ε.Ε. με στόχο να εντοπίσει τρόπους βελτίωσης της ποιότητας του εδάφους μέσω συστημάτων και τεχνικών καλλιέργειας οι οποίες συνεισφέρουν τόσο στην κερδοφορία των εκμεταλλεύσεων όσο και στη προστασία του περιβάλλοντος.
Οι αγρότες γνωρίζουν ήδη την κεντρική σημασία που έχει το έδαφος για την επιχείρηση τους και το μέλλον τους. Ωστόσο, στις σημερινές καλλιέργειες παρατηρούνται συχνά αυξημένες εισροές, όπως λιπάσματα και φυτοφάρμακα που επιδιώκουν να καλύψουν τις απώλειες στη παραγωγή λόγω της μειωμένης ποιότητας του εδάφους.
Στα πλαίσια του ερευνητικού προγράμματος SOILCARE, οι γεωργοί και οι επιστήμονες από κοινού έχουν επιλέξει μια σειρά συστημάτων καλλιέργειας που βελτιώνουν την ποιότητα του εδάφους με στόχο να δοκιμαστούν σε 16 περιοχές μελέτης σε όλη την Ευρώπη. Τα συστήματα καλλιέργειας συμπεριλαμβάνουν την εφαρμογή διαφόρων τύπων οργανικών υλικών, τη χρήση καλλιεργειών κάλυψης εδάφους (cover crops) κ.α.
Μέσω της διαβούλευσης με τους ενδιαφερόμενους, επιδιώκεται οι επιτυχημένες πρακτικές προστασίας του εδάφους να υιοθετηθούν γρήγορα από την αγροτική κοινότητα, οδηγώντας τελικά στη βέλτιστη προστασία του. Ο συντονιστής του ερευνητικού προγράμματος, Δρ. Hessel, με έδρα το ερευνητικό Ινστιτούτο Wageningen Environmental Research (Alterra) της Ολλανδίας, δήλωσε:
«Οι πρώτοι 18 μήνες του έργου ήταν πολύ παραγωγικοί. Έχουμε πραγματοποιήσει μια εκτεταμένη ανασκόπηση των συστημάτων καλλιέργειας που βελτιώνουν το έδαφος και τώρα έχουμε προσδιορίσει ορισμένες πρακτικές για δοκιμές. Προσβλέπουμε στην εκμάθηση των πλεονεκτημάτων, των μειονεκτημάτων τους και τη διερεύνηση τυχόν εμποδίων που παρατηρούνται στην υιοθέτηση των πρακτικών αυτών».
Ο Καθηγητής Ιωάννης Τσάνης, συντονιστής του Εργαστηρίου Διαχείρισης Υδατικών Πόρων και Παράκτιας Μηχανικής στο Πολυτεχνείο Κρήτης, δήλωσε: «Στο SoilCare εργαζόμαστε στενά με τους αγρότες και τους υπεύθυνους για τη χάραξη πολιτικής, με στόχο να διασφαλίσουμε την ανταλλαγή σημαντικής εμπειρίας και τεχνογνωσίας. Θα πρέπει στο επόμενο στάδιο να διασφαλίσουμε ότι οι αγρότες, οι σύμβουλοι και η γεωργική βιομηχανία θα έχουν πρόσβαση στα αποτελέσματα της έρευνάς μας, ώστε να υπάρξει στροφή σε όλη την Ευρώπη προς τα συστήματα καλλιέργειας που βελτιώνουν την ποιότητα του εδάφους».
Ο όρος «σύστημα καλλιέργειας» αναφέρεται στις καλλιέργειες και τις τεχνικές διαχείρισης που χρησιμοποιούνται σε συγκεκριμένο γεωργικό τομέα για μια περίοδο ετών.
Το ερευνητικό πρόγραμμα χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, Ορίζοντας 2020 (EU H2020).
Έμμη Πανούση, δημοσιογράφος – πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Καταναλωτών «ΒΙΟΖΩ».