Αυτός ο μήνας, ο πρώτος του νέου έτους, δικαιωματικά ανήκει στην Καστοριά. Είναι εκείνη η πόλη, που συγκεντρώνει όλα τα βλέμματα, από τις 6 έως και τις 8 κάθε Ιανουαρίου, καθώς ζει ένα μοναδικό καρναβάλι, ξεχωριστά από την εποχή που το ζει η υπόλοιπη Ελλάδα.
Να, λοιπόν, μια σπουδαία ευκαιρία για να επισκεφθεί κανείς αυτή, την απαράμιλλης ομορφιάς, πόλη. Όχι βέβαια ότι η συγκεκριμένη πόλη έχει ανάγκη από οποιοδήποτε πολύβουο γεγονός για να την επισκεφθεί κανείς. Τέτοιο είναι το φυσικό της κάλλος και τόσο έντονα βιώνει και βλέπει κανείς και τις 4 εποχές του χρόνου, ξεχωριστά την κάθε μία, που είναι λες και βγήκε από τη φαντασία του πιο ρομαντικού ζωγράφου. Χτισμένη στη χερσόνησο της λίμνης Ορεστιάδας, όπου αποτελεί τον φυσικό της καθρέφτη, η πόλη, με το αρχαίο όνομα Κέλετρον που σημαίνει στολίδι (και οι λόγοι είναι προφανείς), αποπνέει αρχοντιά και μαγεία. Η ιστορία της ξεκινάει από τους Νεολιθικούς χρόνους και απόδειξη αυτού είναι ο πρώτος λιμναίος οικισμός του 5000π.Χ, που ανακαλύφθηκε το 1932, στο Δισπηλιό, 7 χλμ από την πόλη, στη νότια είσοδό της. Η Καστοριά, πρωτεύουσα του ομώνυμου νομού της Δυτικής Μακεδονίας, «προστατεύεται» από τα βουνά Βίτσι και Γράμμο. Η μακραίωνη ιστορία της, έχει καταγράψει μεγάλο αριθμό κατακτητών, μεταξύ άλλων Βούλγαρους, Νορμανδούς και Τούρκους. Ωστόσο, καθώς υπήρξε σημαντικό κέντρο εμπορίου γούνας, με τους κατοίκους να χειρίζονται μοναδικά την τέχνη της, γνώρισε μεγάλη ακμή και τεκμήρια αυτής είναι ο σημαντικός αριθμός βυζαντινών εκκλησιών, κειμηλίων και αρχοντικών που διασώζονται έως σήμερα και αποτελούν πόλο έλξης τουρισμού όλο τον χρόνο. Μέσα στην πόλη, βολτάροντας στον Ντολτσό, την παλιά κυρίως πόλη και τωρινή ελίτ συνοικία, μεταφέρεσαι αυτόματα σε παραμύθι. Λιθόστρωτοι δρόμοι, παλιά, ανακαινισμένα και μη αρχοντικά και το Λαογραφικό μουσείο που σε ξεναγεί στην τόσο πλούσια παράδοσή της. Τα τοπικά εδέσματα, πρόκληση και για τον πιο απαιτητικό ουρανίσκο, περιμένουν τους επισκέπτες σε κάθε γωνιά και συνοδεύουν το τοπικό τσίπουρο. Θα σας τα σερβίρουν οι πιο φιλόξενοι άνθρωποι, με αμείωτο κέφι, αρκετή τρέλα και στο τέλος που θα έχουν ήδη γίνει φίλοι σας, θα σας ξεπροβοδίσουν με τα απαραίτητα κεράσματα. Εσείς θα τους αποχαιρετίσετε με την υπόσχεση της επιστροφής, ακόμη κι αν αυτή δεν είναι εφικτή. Ξεκινώντας από τη μία άκρη της χερσονήσου για να φτάσεις στην άλλη, κάνεις τη γνωστή στους ντόπιους, γυρολιμνιά. Αν την κάνεις με αυτοκίνητο πρέπει να ξεκινήσεις από τη λεγόμενη νότια παραλία για να καταλήξεις στη βόρεια. Αν την κάνεις ποδαράτα, δεν έχει σημασία και είναι σίγουρα καλύτερα καθώς θα περπατήσεις τα 10 πιο εντυπωσιακά χιλιόμετρα, που έχεις περπατήσει ποτέ. Δεν υπάρχει σημείο που να μην κοντοσταθείς, να χαζέψεις το μεγαλείο της φύσης. Τα παλιά μοναστήρια της Παναγίας της Μαυριώτισσας και του Αγίου Νικολάου, η σπηλιά του Δράκου με τους δεκάδες μύθους και πραγματικότητες που την ακολουθούν και μερικά από τα πιο σπάνια είδη φυτών και πουλιών της χώρας μας, όπως οι αργυροπελεκάνοι, θα καθηλώσουν τη ματιά και θα φυλακιστούν στο μυαλό σου, για πάντα. Ξεκινώντας από τη νότια παραλία, συναντάς και τον δρόμο που σε ανεβάζει στην κορυφή της χερσονήσου όπου βρίσκεται το μοναστήρι του Αγίου Αθανασίου και ένα καταφύγιο. Από εκεί μπορεί κανείς να δει πανοραμική άποψη της πόλης, αλλά και κάποια από τα χωριά στην απέναντι πλευρά της λίμνης. Για να τα κάνει όμως κανείς όλα αυτά, πρέπει σίγουρα να μην πάει μέσα στο 3ήμερο 6-8 Ιανουαρίου, που ολόκληρη η πόλη, ζει στους ξέφρενους και εξουθενωτικούς ρυθμούς των Ραγκουτσαρίων. Τα περίφημα Ραγκουτσάρια, έχουν τις ρίζες τους σε αρχαία έθιμα λατρείας του θεού Διόνυσου. Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, θίασοι μεταμφιεσμένων, γυρνούσαν από σπίτι σε σπίτι και ζητούσαν κεράσματα, σα ζητιάνοι εξ’ ου και πιστεύεται ότι το όνομα Ραγκουτσάρια προέρχεται από τη λέξη Rogatores που στα λατινικά είναι οι ζητιάνοι. Διανύοντας τα χρόνια, οι κάτοικοι της πόλης, μεταμφιέζονται με στολές ή ακόμη και με ό,τι υπάρχει στα σεντούκια των γιαγιάδων τους, οργανώνονται σε μπουλούκια με την ατομική τους ορχήστρα αποτελούμενη από τα «χάλκινα» (τύμπανο, κλαρίνο, τρομπέτα κ.α.) και κρατώντας συνεχώς ένα μπουκάλι τσίπουρο ή κρασί, ξεχύνονται στους δρόμους της πόλης, οι οποίοι κλείνουν για τα αυτοκίνητα και διασκεδάζουν μέχρι πρωίας και τελικής πτώσης. Ενίοτε επισκέπτονται και τα σπίτια των γνωστών και των συγγενών τους ζητώντας τα απαραίτητα κεράσματα. Όλα τα μαγαζιά είναι ανοιχτά και διοργανώνουν πάρτι και οι επισκέπτες γίνονται ένα με τις ντόπιες παρέες γλεντώντας ακατάπαυστα. Την 3η και τελευταία μέρα, στις 8/1, διοργανώνεται τοπικό καρναβάλι και πραγματοποιείται παρέλαση από ομάδες, ακόμη και σχολικές, όπου ο δήμαρχος της πόλης βραβεύει την καλύτερη αμφίεση. Σε οποιαδήποτε άλλη χρονική στιγμή του έτους, μπορεί κανείς από την Καστοριά, να επισκεφθεί τις λίμνες Μικρή και Μεγάλη Πρέσπα. Στη Μεγάλη Πρέσπα, υπάρχουν βαρκούλες που σε μεταφέρουν στο τριεθνές της λίμνης και μπορείς να θαυμάσεις αγιογραφίες στα βράχια φιλοτεχνημένες από τον 11ο, 15ο και 18ο αιώνα. Επίσης, σε κοντινή απόσταση βρίσκεται και το χωριό Νεστόριο, από όπου πηγάζει ο ποταμός Αλιάκμονας, στις όχθες του οποίου, κάθε χρόνο, συνήθως το πρώτο σαββατοκύριακο του Αυγούστου, διοργανώνεται το πασίγνωστο River Party. Θα μπορούσα να γράψω αμέτρητες σελίδες γι’ αυτή την πόλη και δύσκολα μπορώ να είμαι αντικειμενική με την αντικειμενική ομορφιά της, καθώς είναι συνδεδεμένη με τα ανέμελα φοιτητικά μου χρόνια. Είναι όμως από εκείνους τους τόπους που δεν τους ξεχνάς. Θα σε αποζημιώσει για τα πάνω από 480χλμ που θα διανύσεις για να φτάσεις ως εκεί. Θα την λατρέψεις, θα σε μαγέψει και σίγουρα θα θελήσεις να ξαναπάς.
Γιώτα Μαυραγάνη