Το περιβάλλον σήμερα επιβαρύνεται σοβαρά, από την αλόγιστη και ανεξέλεγκτη απόρριψη υπολειμμάτων των προϊόντων, που χρησιμοποιούνται στο σπίτι μας.
Αυτό δεν γινόταν στο βαθύ παρελθόν. Οι πρόγονοί μας επαναχρησιμοποιούσαν είτε ανακύκλωναν όλα τα υλικά τους.
Εμείς, με την πιο αναπτυγμένη τεχνολογία, γιατί να μην μπορούμε να το κάνουμε; ΝΑΙ Μπορούμε! Να κάνουμε ανακύκλωση είτε επαναχρησιμοποίηση ΟΛΩΝ των υπολειμμάτων των προϊόντων που χρησιμοποιούνται στο σπίτι μας!
ΟΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΜΕΘΟΔΟΙ
Ξεκινάμε με την επιλεκτική αγορά αγαθών:
- Μιας χρήσεως ή πολλαπλών χρήσεων;
- Επιλέγουμε την ποιότητα συσκευασιών και αγαθών για επιπλέον επεξεργασία είτε επαναχρησιμοποίηση.
Επαναχρησιμοποίηση ή ανακύκλωση αγαθών
1. Ανόργανα υλικά
- Ο καταναλωτής, όταν αγοράζει, πρέπει να επιλέγει πολυσύνθετα και να προτιμάει τις συσκευασίες, που μπορεί να επαναχρησιμοποιήσει ο ίδιος (π.χ. τις γυάλινες αντί πλαστικές), για αποθήκευση τροφών και υλικών κ.λπ.
- Στα περισσότερα ανόργανα υλικά, η ανακύκλωση εκ των πραγμάτων συνδέεται με τις κεντρικές πολιτικές (ανά δήμο, περιφέρεια, κ.λπ.). Προφανώς, αυτός ο προσανατολισμός έχει ως πρώτο σταθμό την χρήση του μπλε κάδου, αλλά ως αφετηρία το ίδιο το σπίτι του καταναλωτή, όπου τα υλικά πρέπει να διαχωρίζονται και να κατατάσσονται σε ανόργανα και οργανικά.
- Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται να δοθεί στην ανακύκλωση υλικών ευαίσθητων υλικών, που περιέχουν τοξικά και στα φάρμακα
Στόχος μας, λοιπόν, είναι η ενημέρωση του καταναλωτή:
• Για την όσο το δυνατόν πιο μακροπρόθεσμη χρήση και επαναχρησιμοποίηση ανόργανων υλικών.
• Επιλογή συσκευασιών αγαθών και άλλων ανόργανων υλικών για πολλαπλές χρήσεις
• Τεχνικές καθαρισμού υλικών για επαναχρησιμοποίηση.
• Διαχωρισμός και αποθήκευση υλικών για κεντρική ανακύκλωση (Αλουμίνιο, χαρτί κ.λπ.)
Χαρτιά, εφημερίδες, περιοδικά, χαρτοκιβώτια, γυαλί, πλαστικό, αλουμίνιο και μέταλλο. Υπολείμματα και αδρανή υλικά
Σε συγκεκριμένα σημεία συλλέγονται:
Ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές (ψυγεία, κουζίνες, πλυντήρια, τηλεοράσεις, υπολογιστές κλπ)
Παλιά έπιπλα,
Επικίνδυνα υλικά όπως μπαταρίες, λάμπες φθορισμού, φάρμακα, θερμόμετρα, προϊόντα καθαρισμού, μπογιές, τοξικά χημικά κ.λπ.
Αυτά τα υλικά περιέχουν μόλυβδο, κάδμιο, νικέλιο, υδράργυρο και άλλα τοξικά χημικά, καταλήγοντας στη χωματερή περνάνε στον υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής μολύνοντας τα νερά. Έτσι περνούν στη φύση και στη συνέχεια στις τροφές καταλήγοντας πάλι σε εμάς.
• Ανακύκλωση ευαίσθητων και τοξικών υλικών όπως μπαταρίες, λαμπτήρες, ηλεκτρονικά, φάρμακα, αναπτήρες κ.λπ.
• Προετοιμασία υλικών για την κεντρική ανακύκλωση.
Οργανικά υλικά
• Η ανακύκλωση της οργανικής ύλης έχει πολλές ιδιομορφίες.
• Μετατροπή του υλικού σε κάτι άλλο, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην συνέχεια, όπως π.χ.:
• Ψήσιμο “παλιού” ψωμιού για παξιμάδι.
• Επεξεργασία ώριμων φρούτων για μαρμελάδες, κομπόστες, χυμούς κ.λπ.
• Μετατροπή οίνου σε ξύδι.
• Μετατροπή γάλακτος σε άλλα γαλακτοκομικά όπως τυρί, γιαούρτι, ξινόγαλο κ.λπ.
• Μετατροπή ελαίων σε σαπούνι.
• Μετατροπή ελαίων σε καύσιμη ύλη.
• Επεξεργασία (ψήσιμο, βράσιμο) ώριμων λαχανικών για επιπλέον διατήρηση.
• Παραγωγή ζωοτροφής από υπολείμματα τροφών.
• Κομποστοποίηση υπολείμματα τροφών για λίπασμα.
Η ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ
Είναι η διαδικασία της αποσύνθεσης και της φυσικής ανακύκλωσης των οργανικών υλικών. Δηλαδή αναερόβια και αερόβια αποδόμηση οργανικών, υπολειμμάτων για την παρασκευή οργανοχουμικών εδαφοβελτιωτικών υλικών.
Ουσιαστικά, πρόκειται για μια φυσική διαδικασία η οποία μετατρέπει τα οργανικά υλικά σε μια πλούσια σκούρα ουσία, το φυτόχωμα. Αυτή η ουσία λέγεται κομπόστ ή χούμους ή εδαφοβελτιωτικό και χρησιμοποιείται ως λίπασμα. Η κομποστοποίηση είναι ένας πολύ άμεσος και σημαντικός τρόπος ανακύκλωσης. Έχει υπολογιστεί ότι το 35% των οικιακών απορριμμάτων μπορούν να κομποστοποιηθούν .
Έτσι, τα υπολείμματα τροφών (φυτικές – ζωικές ίνες), μέσω μιας διαδικασίας φυσικής κομποστοποίησης, μπορούν να μετατραπούν σε εξαιρετικής ποιότητας λίπασμα, για τα φυτά των καταναλωτών .
Σημαντικό ρόλο στην αποδόμηση των οργανικών υπολειμμάτων και αποβλήτων παίζουν οι Ενεργοί Μικροοργανισμοί (ΕΜ), οι οποίοι επισπεύδουν τη βιολογική αποδόμηση των οργανικών υλικών και μειώνουν την παραγωγή δύσοσμων αερίων, παράγοντας έτσι καλά, μη φυτοτοξικά κομπόστ . Αυτοί οι μικροοργανισμοί είναι φυσικά παρόντες στα περισσότερα οργανικά υλικά, όπως φύλλα, γκαζόν, κτλ.
Στην Ελλάδα, λόγω της πλούσιας μεσογειακής διατροφής, τα οργανικά αποτελούν το 40% με 60% των σκουπιδιών κατά βάρος και το 75-85% μπορεί να επεξεργαστεί στους κάδους οικιακής κομποστοποίησης. Στην περίπτωση δηλαδή εφαρμογής της οικιακής κομποστοποίησης, το κάθε νοικοκυριό μπορεί να διαχειριστεί από μόνο του το 1/3 των σκουπιδιών του.
Ταυτόχρονα, περιορίζεται η ρύπανση του εδάφους, των υπόγειων υδάτων και της ατμόσφαιρας, ενώ προστατεύεται και ο πλανήτης από το φαινόμενο του θερμοκηπίου, καθώς τα οργανικά απορρίμματα που θάβονται και αποδομούνται στους ΧΥΤΑ, κάτω από συνθήκες έλλειψης οξυγόνου, παράγουν μεγάλες ποσότητες μεθανίου, μονοξειδίου του άνθρακα και μικρότερες ποσότητες υδρόθειου.
Τέλος, μειώνοντας τα σκουπίδια του, ένα νοικοκυριό συνδράμει στην αντιμετώπιση του προβλήματος διαχείρισης απορριμμάτων στον εκάστοτε δήμο και κατά συνέπεια, στην αύξηση του χρόνου ζωής του τοπικού ΧΥΤΑ, τη μείωση των δρομολογίων και εκπομπών καυσαερίων των απορριμματοφόρων οχημάτων, καθώς και του κόστους διάθεσης των απορριμμάτων.
Έμμη Πανούση. Δημοσιογράφος –πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Καταναλωτών «ΒΙΟΖΩ»