του Ευθύμη Κουτσούκη (Mr EX)
Φωτογραφίες: Παναγιώτης Καλημέρης
Ως ένα ΈΞκτακτο… διάλειμμα από τις βασικές συνεντεύξεις που έπονται, στη συγκεκριμένη στήλη, καθώς και στην ενότητα των video/εκπομπών “Mr EX Music Show”, ο “ΕΞ”, ΕΞαιρετικά στο φύλλο αυτού του μήνα φιλοξενεί μια ΕΞαίσια καλλιτεχνική δράση του φίλου, εικαστικού, Φώτη Καραγεωργίου.
Ο άνθρωπος που έχει ήδη παρουσιάσει την έκθεσή του “Γιουσουρούμ”, με θέμα τον Νικόλα Άσιμο, την οποία έχουμε δημοσιεύσει –http://exarhiotis.gr/?p=4613-, παράλληλα με εκτενές κι ανέκδοτο υλικό του Νικόλα –http://exarhiotis.gr/?p=4615-, στον Εξαρχειώτη (ενώ από κοινού, με τον Φώτη, έχουμε στα… σκαριά την πραγματοποίηση της εν λόγω έκθεσης στο κέντρο της Αθήνας), “ξαναχτυπά” πολιτιστικά! Αυτή τη φορά με το έργο του, project “Beuys”, στην Παλαιστίνη! Ειδικότερα, σε συνεργασία με την παλαιστινιακή παροικία στην Αθήνα, οργανώθηκε μια εικαστική δράση 3 ημερών, υπό το συντονισμό και τη φωτογραφική επιμέλεια του Παναγιώτη Καλημέρη. Οι λεπτομέρειες για το πρόσφατο, σημαντικό καλλιτεχνικό πόνημα στη συνέχεια, μεταξύ άλλων, εκ στόματος της Συραγώ Τσιάρα (Ιστορικός τέχνης –επιμελήτρια εκθέσεων / Διευθύντρια του Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης). Επιπλέον, παραθέτεται και η δράση, στο πλευρό του Φώτη, της διακεκριμένης εικαστικού, Έλενας Πόκα, με έδρα το Λονδίνο, επίσης στην Παλαιστίνη, ονόματι “Από Ένα Όνειρο” (From A Dream). EXjoy and stay “EX”…
“Ο Φώτης Καραγεωργίου είναι ένας νέος εικαστικός καλλιτέχνης με πλούσιες αναζητήσεις και ανησυχίες.
Από το 2012 που παρουσίασε την πτυχιακή του εργασία στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών μέχρι σήμερα πειραματίζεται με εγκαταστάσεις ποικίλων υλικών και θεματικών, οι οποίες τις περισσότερες φορές έχουν ένα ορατό εικαστικό χαρακτήρα και ένα δευτερεύον, υπαινικτικό υπόβαθρο με ευρύτερο πλαίσιο αναφοράς. Το βασικό χαρακτηριστικό των εγκαταστάσεών του είναι η κοινωνική τους απεύθυνση, το γεγονός δηλαδή ότι επιδιώκουν να συνομιλήσουν και να ενεργοποιήσουν μία κοινότητα. Αυτή είναι μια παλιά πρακτική στην ιστορία της τέχνης που ανάγεται κυρίως στα χρόνια των εικαστικών πρωτοποριών, στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, και ανανεώθηκε στη δεκαετία του ’60, όταν ανατράπηκε κυριολεκτικά η φιλοσοφία της «τέχνης για την τέχνη», και ο καλλιτέχνης αξίωσε το έργο του να ενταχθεί στην καθημερινότητα, και ει δυνατόν, να την τροποποιήσει, προτάσσοντας γεγονότα και καταστάσεις που μετατρέπουν τον θεατή σε συμμέτοχο. Συγκεκριμένα, τα τελευταία χρόνια φυτεύει ελιές μέσα σε κράνη σε απρόσμενους χώρους, όπως το προαύλιο μιας φυλακής ή ενός νοσοκομείου, και στη συνέχεια παρακολουθεί και καταγράφει τόσο τη φυσική συμπεριφορά των υλικών στο χώρο, αλλά και τις αντιδράσεις των χρηστών αυτών των ιδιαίτερων δημόσιων χώρων. Η δράση του προτείνει μια νέα συνθήκη συμβίωσης του οργανικού με το ανόργανο στοιχείο, όπου η τυχαιότητα και ο ανθρώπινος παράγοντας συνδιαμορφώνουν μια εξέλιξη που δεν είναι εκ των προτέρων προκαθορισμένη. Μια πρόταση κοινωνικής γλυπτικής αστικού χώρου και εναλλακτικής προσέγγισης, όχι με στόχο τη μνημειακότητα και τη ριζική τροποποίηση του τοπίου, αλλά ένα πείραμα δυναμικής προσαρμογής της τέχνης στο ανθρωπογενές περιβάλλον, που εκείνο σε τελική ανάλυση προσδιορίζει τη θέση του έργου τέχνης, όταν το αποδέχεται και το εντάσσει στην καθημερινότητά του”.
Συραγώ Τσιάρα
Ιστορικός τέχνης –επιμελήτρια εκθέσεων / Διευθύντρια του Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης
Project BEUYS
Εμπνευσμένο απ το Joseph Beuys, και τις «7000 βελανιδιές» , το έργο του Φώτη Καραγεωργίου ξεκίνησε το 2013 στο νοσοκομείο Παπαγεωργίου στη Θεσσαλονίκη.
Ο καλλιτέχνης συζητά με τον κόσμο, και στη συνέχεια μαζί του φυτεύει μικρά δέντρα ελιάς ( τα οποία είναι τοποθετημένα σε στρατιωτικά κράνη).
Από την απλή εικόνα των 2 “υλικών” του κράνους και του δέντρου, βλέπουμε την ένταση ανάμεσα στην οργανική και την ανόργανη φύση. Το κάθε δέντρο συνδιαλέγεται με το αντίστοιχο κράνος, υποδηλώνοντας συγχρόνως τη βουβή σχέση μεταξύ ζωής και θανάτου.
Ένα έργο κοινωνικής γλυπτικής, στο οποίο οι θεατές γίνονται ενεργοί και οι ίδιοι καθορίζουν την εξέλιξή του, μιας και με τη συμμετοχή τους στη φύτευση, αλλά και τη μετέπειτα φροντίδα ή μη των δέντρων, διαγράφουν κατά κάποιο τρόπο την πορεία του έργου.
Το έργο δεν τελειώνει με τη φύτευση, παρά τότε αρχίζει, μιας και ο ζωντανός οργανισμός της ελιάς, διαπερνώντας τις ρίζες του από την τρύπα που υπάρχει στον πάτο του κράνους, και ριζώνοντας κανονικά, μεταφέρει το έργο σε ένα άλλο στάδιο, στο οποίο και θα πρέπει να περιμένουμε αρκετά χρόνια, για να δούμε τα αποτελέσματα.
Αν τελικά η ελιά καταφέρει και σπάσει το κράνος που την περιβάλλει, ή το καταπιεί μέσα στον κορμό της, ή δε γίνει τίποτα από αυτά
Το μόνο που χρειάζεται είναι υπομονή…
Υ.Γ.: Μετά το νοσοκομείο Παπαγεωργίου, ο καλλιτέχνης, τοποθέτησε το έργο αυτό στις φυλακές ανηλίκων Αυλώνα (Μάιος 2014), φυλακές Κορυδαλλού – δημαρχείο Κορυδαλλού (Μάιος 2014), πλατεία Λασσάνη – Κοζάνη (Μάιος 2015, κατεστραμμένο), και στην Παλαιστίνη (Αkaba, Bethlehem, Rasel Baba – Μάιος 2016).
Ακολουθεί η περιγραφή της σχετικής δράσης, εκ μέρους της καλλιτέχνιδος, Έλενας Πόκα.
“Από Ένα Όνειρο”… Είναι μια περφόρμανς που έγινε στη Βηθλεέμ της Παλαιστίνης, στις 6 Μαΐου του 2016.
Μια γυναίκα περπατάει στους δρόμους της Βηθλεέμ και ξαφνικά μετατρέπεται σε ελάφι που περπατάει μέσα στο πλήθος, άλλοτε ανέμελο κι άλλοτε τρομαγμένο. Τη δράση αποτελούν και άλλοι περφόρμερς, οι οποίοι φωνάζουν μέσα από μεγάφωνα φράσεις και λέξεις από το Mural του Mahmoud Darwish. Σταδιακά μαζεύεται πλήθος, που ακολουθεί τη δράση και γίνεται όλο και μεγαλύτερο, καθώς παίρνει σ’ αυτή, αλλά και αντιδρά με διάφορους τρόπους.
Το έργο διερευνά τον αναπόφευκτο φόβο του θανάτου και την ομορφιά του, καθώς και το κόστος της ζωής και την ανθρώπινη αγωνία να το αντιμετωπίσει. Τοποθετεί μια σκηνή από την άγρια φύση σε ένα αστικό τοπίο, αλλάζοντας αλλά και καταργώντας τον τόπο και το χρόνο, δημιουργώντας έτσι μια ονειρική αιώνια σκηνή σε ένα καθημερινό περιβάλλον.
Ο ρόλος γυναίκας και ελαφιού εναλλάσσονται συνεχόμενα κατά τη διάρκεια του έργου, μπλέκοντας έτσι την πραγματικότητα με το όνειρο, το φόβο με την ασφάλεια, την αγωνία του ορισμού της ταυτότητας με τη ρευστότητά της, καθώς και τα όρια του σώματος και του νου που εμείς θέτουμε.
Έλενα Πόκα – Εικαστικός