Πηγή: https://www.helession.com/
Η επιβίωση της φύσης αποτελεί προϋπόθεση για την επιβίωση των ανθρώπων
Εξόρμηση Απριλίου για την διάσωση γηγενών παραδοσιακών ποικιλιών αμπέλου
Η Κοινότητα του Οργανισμού Διατροφής και Περιβάλλοντος «Ηλέσιον», εξορμά -για άλλη μιά φορά- για την διάσωση γηγενών (άγριων) παραδοσιακών ποικιλιών αμπέλου (Vitis vinifera), τον Απρίλιο του 2021.
Γιατί, πεμπτουσία της ύπαρξής μας, παραμένει η διατήρηση -με κάθε μέσο- της φυσικής κιβωτού του τόπου μας.
Ερευνήσαμε, εντοπίσαμε, καταγράψαμε και συλλέξαμε “άγρια” κλήματα της Γκιώνας, της Οίτης και του Κιθαιρώνα. Με την βοήθεια κατοίκων των ορεινών χωριών, τα βρήκαμε κλαρωμένα (αναρριχημένα) πάνω σε δένδρα.
Οι ασυνήθιστα χοντροί κορμοί των κλημάτων, φανέρωσαν την πολύ μεγάλη ηλικία τους. Αυτό συνεπάγεται ότι έχουν αντιμετωπίσει όλες τις αρρώστιες του μικροκλίματος της περιοχής και έχουν φτιάξει ισχυρό αμυντικό σύστημα.
Σειρά έχουν τώρα τα βλαστάρια. Δηλαδή το γενετικό υλικό, που θα μας δώσει νέα «πολύτιμα» φυτά.
Τα βλαστάρια που συλλέξαμε, πρέπει να φυτευτούν σε γλάστρες και θα τα βοηθήσουμε να ζωντανέψουν. Όσα από τα βλαστάρια «πιάσουν» και ζωντανέψουν, θα φυτευτούν στην γη τον Σεπτέμβριο, για να δημιουργηθεί ο αμπελώνας με παραδοσιακά γηγενή αμπέλια… χωρίς ξενικά υποκείμενα.
Η Κοινότητα του Ηλέσιον αναζητεί επίσης σε Γκιώνα και Οίτη, ένα ορεινό κτήμα να φυτέψει το υλικό, για να δημιουργήσει έτσι ένα ορεινό φυτώριο παραδοσιακών ποικιλιών αμπέλου και άλλων δένδρων.
Τι θα χρειαστούμε για τις εξορμήσεις μας:
- Διάθεση και κέφι
- Αυτοκίνητα
- Κλαδευτήρια
- Γλάστρες
- Φτυάρια
- Τσουβάλια για να βάλουμε τοπικό χώμα
- Χρηματικές ενισχύσεις για τα έξοδα
- Διαθέσιμα δωμάτια για διανυκτέρευση και
- Πολλή αγάπη για την φύση και την βιοποικιλότητα …
Ο Οργανισμός Διατροφής και Περιβάλλοντος «Ηλέσιον», καλεί αυτούς που συμμερίζονται την αγωνία του για την διατήρηση αρχαίων ποικιλιών και την σύνδεση παράδοσης με την επιστημονική πρόοδο, να ενισχύσουν τις μελλοντικές μας δράσεις, υιοθετώντας τις.
Η φυσική συμμετοχή σας στις δράσεις αυτές, θα τους προσδώσει μεγαλύτερο κύρος και ώθηση. Με την εγγραφή σας ως συνδεδεμένα μέλη της Κοινότητάς μας, θα αποκτήσετε την δυνατότητα πρόσβασης στα αρχεία και την οργάνωση των δραστηριοτήτων μας.
Οι δράσεις που μπορείτε να υιοθετήσετε είναι:
- Αναζήτηση και εύρεση γηγενών αμπελιών και συλλογή γενετικού υλικού.
- Γενετικός έλεγχος και ταυτοποίηση αυτών των ποικιλιών αμπέλου.
- Διάσωση και φύτευση των γηγενών αμπελιών.
- Δημιουργία πρότυπου αμπελώνα γηγενών αμπελιών.
- Πιστοποίηση και διάδοση των ΑρχαιοΕλληνικών Προτύπων Οινοποίησης.
- Ανάδειξη των ωφέλιμων ιδιοτήτων του ΑρχαιοΕλληνικού οίνου.
Κάθε ενισχυτής και κάθε εθελοντής, ανάλογα την ενίσχυση, θα πάρει δώρο έναν από τους οίνους που θα δημιουργηθούν. Ο συμπαραστάτης μπορεί να δώσει περισσότερες από μία ενισχύσεις.
Περιμένουμε μηνύματα (helession2008@gmail.com) και τηλεφωνήματα (210-5222323) για να συνεννοηθούμε για τις λεπτομέρειες των εξορμήσεων, εκτός απροόπτου.
Ο Οργανισμός Διατροφής και Περιβάλλοντος «Ηλέσιον» έβαλε στόχο να διασώσει αρχαίες γηγενείς ποικιλίες αμπελιών και δένδρων.
Γιατί, πεμπτουσία της ύπαρξής μας, παραμένει η διατήρηση -με κάθε μέσο- της φυσικής κιβωτού του τόπου μας!
Διάσωση γηγενών αμπελιών
Φυσική και οινική παρακαταθήκη για τις επόμενες γενεές
Όλα ξεκίνησαν από μια εκδρομή στο βουνό. Εκεί ανακαλύψαμε μια ζωογόνα διατροφική κληρονομιά με βαθιές ρίζες, που… σε μας την παραδώσανε κι άλλοι την καρτεράνε.
Τον Οκτώβριο του 2008, περπατώντας πάνω στην Οίτη, θελήσαμε να κόψουμε ένα καρύδι και πλησιάζοντας το δέντρο, παρατηρήσαμε ότι η καρυδιά είχε και σταφύλια! Τσαμπιά με μαύρα, ζουμερά, ολόφρεσκα σταφύλια! Οι ρόγες ήταν πολύ σφικτές μεταξύ τους και δεν είχαν ούτε μία ζημιά. Το σταφύλι μοσχοβολούσε κι ήταν ολόγλυκο, ενώ ο ασυνήθιστα χοντρός κορμός του κλίματος, φανέρωνε την πολύ μεγάλη ηλικία του.
Το κλίμα είχε επιζήσει από όλες τις αρρώστιες και είχε φτιάξει ισχυρό αμυντικό σύστημα. Με τα χρόνια είχε αναρριχηθεί και κλαρώσει πάνω στην καρυδιά. Τρυγήσαμε και πήγαμε τα σταφύλια και τα φύλλα σε γεωπόνους και παλιούς κατοίκους της περιοχής, να μας πληροφορήσουν για το είδος του σταφυλιού.
Τελικά, οδηγηθήκαμε στο συμπέρασμα ότι το σταφύλι ήταν «κοσμάρι» αναφερόμενο και ως «γκοσμάρι» ή «κοσμάς». Μια αρχαία ποικιλία της Ρούμελης -ξεχασμένη στο πέρασμα των χρόνων- που πήρε το όνομά της από τον Κοσμά τον Αιτωλό([i]).
Σκεφτήκαμε ότι αυτή η παρατημένη από τις παραγωγικές κοινωνίες ποικιλία, πρέπει να επιζήσει! Άλλωστε το άξιζε, γιατί πάλεψε μόνη της και επέζησε.
Προσπαθήσαμε με επιμονή και υπομονή γι’ αυτό επιχειρήσαμε την αναγέννηση και τον πολλαπλασιασμό της. Γι’ αυτό στα τέλη Μάρτη πήγαμε στο ίδιο σημείο και κόψαμε κλαδιά (βλαστάρια), τα οποία φυτέψαμε σε γλάστρες.
Τα πρωτογενή φυτά θα τα φυτέψουμε τον Σεπτέμβριο για να δημιουργηθεί ο αμπελώνας με παραδοσιακά γηγενή αμπέλια χωρίς ξενικά υποκείμενα.
Παράλληλα, παρατηρούσαμε ότι η οινοποίηση του κρασιού ξέφευγε συνεχώς από την παραδοσιακή διαδικασία. Οι μεγάλες εταιρείες, για να δώσουν «γευστικότερο» κρασί -με βάση τα ευρωπαϊκά καταναλωτικά πρότυπα των φάστφουντ- αδιαφορούσαν τόσο για την ποιότητα, όσο και για την παράδοση.
Η μεσογειακή διατροφή, που μελετήθηκε τον προπερασμένο αιώνα, περιείχε κρασί, που η διαδικασία ήταν με ερυθρά οινοποίηση μαζί με τις φλούδες (στέμφυλα) και με άγριους γηγενείς ζυμομύκητες. Δεν γινόταν προσθήκη θειωδών, γευστικών, χημικών και χρωμάτων. Δεν έκαναν πρωτεϊνική καθίζηση και δεν φιλτράρανε. Έτσι περνούσαν στο σώμα του οίνου σχεδόν όλα τα αντιοξειδωτικά, οι πολυφαινόλες, (λουτεολίνη, ρεσβερατρόλη, OPC κ.λπ.) των σταφυλιών. Ήταν η ίδια τεχνοτροπία που δημιούργησε το «Γαλλικό παράδοξο» και την μεσογειακή διατροφή.
Παραδοσιακά και με το βλέμμα… στα αρχαία πατητήρια
ο Οργ. Ηλέσιον έβαλε στόχο να διασώσει γηγενείς ποικιλίες αμπελιών και να οινοποιήσει αρχαιοελληνικά !
Θα το συνδράμετε;
Απρίλιος 2021
Για την Κοινότητα του Οργ. Ηλέσιον
Έμμη Πανούση
[i] Ο μοναχός Κοσμάς ο Αιτωλός, το 1759 εγκατέλειψε το μοναστήρι και με εντολή του Πατριάρχη Σεραφείμ ξεκίνησε τις περιοδείες του στη Δυτική Μακεδονία, Ήπειρο, Θεσσαλία και Ρούμελη (Στερεά Ελλάδα), προκειμένου να αντιμετωπίσει τον αυξανόμενο τότε εξισλαμισμό των Χριστιανών. Παρακινούσε με θέρμη τους κατοίκους να παραμείνουν ορθόδοξοι, να ιδρύσουν σχολεία και να φυτέψουν αμπέλια σαν βασικό μέσο επιβίωσης από τους Τούρκους.
Το αμπέλι κυριάρχησε σαν καλλιέργεια σε όλα τα βουνά από την Δυτική Μακεδονία, Βόρεια Ήπειρο, Ήπειρο, Θεσσαλία και Ρούμελη (Στερεά Ελλάδα) και τα κοκκινόμαυρα σταφύλια, που διέδιδε ο Κοσμάς πήραν το όνομά του. Το κρασί δεν το ήθελαν οι μωαμεθανοί Τούρκοι, ενώ για τους Έλληνες αποτελούσε βασική καθημερινή τροφή (ακρατισμός – το άριστον γεύμα). Έτσι το σταφύλι – κρασί αποτέλεσε στρατηγικό στόχο για την επιβίωση των Ελλήνων μέσα στην τουρκική κατοχή και να δημιουργηθούν μεγάλες ορεινές Κοινότητες, που έγιναν οι βάσεις της επανάστασης.